Odkąd pamiętam, na ten elipsoidalny, pomarszczony, słodko-kwaśny w smaku owoc zawsze mówiłem: “ten pomarańcz”.
Gramatycznie byłem jak najbardziej poprawny tyle, że … nie o owocu była ta mowa!
Ten pomarańcz to kolor pomarańczowy.
Ta pomarańcza to owoc i / lub drzewo rodzące takie owoce.
Ten pomarańcz w znaczeniu “owoc” jest błędem, ewentualnie regionalizmem (preferowanym przeze mnie przez lata nieświadomości).
Przyjrzyjmy się deklinacjom “pomarańcza” i “pomarańczy”!
Ta pomarańcza (owoc):
M: pomarańcza
D: pomarańczy
C: pomarańczy
B: pomarańczę
N: pomarańczą
M: pomarańczy
W: pomarańczo!
Ten pomarańcz (kolor):
M: pomarańcz
D: pomarańczu
C: pomarańczowi
B: pomarańcz
N: pomarańczem
M: pomarańczu
W: pomarańczu!
PS. A co powiemy na następującą analogię:
ta róża (w znaczeniu “kwiat”) ale:
ten róż (kolor).
Pozdrawiam!
Włodek
Osoby, które weszły na ten wpis, wpisywały w wyszukiwarce Google często poniższe frazy kluczowe:
- pomarańcz czy pomarańcza
Ale jak to elipsoidalny owoc? 😀
Adamie! Twoje pytanie jest trafne i słuszne. Owoc pomarańczy ma kształt kulisty. Pisząc ten artykuł skupiłem się na “kolorze pomarańczy”, mając w tle umysłu “pomarańczowy owoc”. Moja podświadomość, w trakcie pisania, podążyła w kierunku mandarynki, którą bardziej lubię, i która z kształtem elipsoidalnym ma więcej wspólnego 🙂 Wczoraj kupowałem dla dzieciaków pomarańcze. Faktycznie, bardziej są kuliste niż elipsoidalne! Zwracam honor!
PS. Wiesz, że kula ziemska też nie jest kulą, tylko elipsoidą? Deformacja kształtu kuli spowodowana jest siłą odśrodkową ruchu obrotowego Ziemi, w wyniku której średnica równika jest o ok. 43 km większa, niż średnica pomiędzy biegunami. Skala różnicy wynosi około 3 promile! Jest więc szansa, że w przypadku pomarańczy również zdarzą się jakieś elipsoidy! 😛